สัญลักษ์ทางดนตรีที่นักดนตรีควรรู้จัก

02/05/2021

50 สัญลักษณ์ทางดนตรี ที่นักเขียนดนตรีควรรู้จัก
ในชีทเพลงสัญลักษณ์เพลงถูกใช้เพื่ออธิบายวิธีการเล่นดนตรีชิ้นใดชิ้นหนึ่ง นั่นคือเหตุผลที่ชีทเพลงยังคงมีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับการอธิบายวิธีการเล่น แต่ดนตรีที่เป็นลายลักษณ์อักษรก็จะใช้สัญลักษณ์ที่แตกต่างกันไป เพื่ออธิบายว่าจะเล่นอะไร อย่างไร และนี่อาจทำให้เราสับสนเมื่อรู้ว่าแต่ละสัญลักษณ์หมายถึงอะไร วันนี้เราจะมาพูดถึงสัญลักษณ์ทางตรีเหล่านี้ให้ทุกคนได้รู้จักกัน 
มาเริ่มรู้จัก 50 สัญลักษณ์ที่สำคัญนี้กันเลยดีกว่า
.
.
.
1. Accent/สำเนียง
Accent จะเป็นรูปตัว V ที่อยู่ด้านบนหรือด้านล่างของหัวโน้ต เป็นตัวที่จะบอกว่าควรเล่นโน้ตนี้ให้มีไดนามิกที่เพิ่มขึ้นมากกว่าโน้ตตัวอื่น ๆ ในบาร์
.
.
.
2. Arpeggio
สัญลักษณ์ arpeggio จะบ่งบอกให้ผู้เล่นทราบว่าควรเล่นโน้ตในคอร์ดนั้นๆ แบบอิสระ หรือการเคลื่อนไหวแบบกวาดโน๊ตขึ้นลงคล้ายกับวิธีเล่น arpeggio หรือที่เรียกบ้านๆ ว่าเกาคอร์ด
.
.
.
3. Bar/ห้อง
Bar/ห้อง หรือการวัดทางดนตรี เป็นสัญลักษณ์ของเส้นแนวตั้งตัดกับเส้นแนวนอนบรรทัดห้าเส้น เป็นกลุ่มของจังหวะที่ประกอบกันขึ้นเป็นช่วงหรือตอน 
.
.
.
4. Brace
สัญลักษณ์ Brace ใช้เพื่อระบุว่าโน๊ตตัวบนบรรทัดห้าเส้นนั้นเชื่อมต่อกันอยู่และควรเล่นด้วยกัน มักใช้กันมากที่สุดในการเชื่อมโน๊ตเสียงเบสและโน๊ตเสียงสูงในการเล่นเปียโน
.
.
.
5. Breath Mark
Breath Mark เป็นเหมือนเครื่องหมายจุลภาค เป็นสัญลักษณ์ที่ใช้ระหว่างโน้ตเพื่อระบุตำแหน่งที่ผู้เล่นเครื่องเป่าหรือนักร้องประสานเสียงได้หยุดพักหายใจ
.
.
.
6. Chord Numerals/หมายเลขคอร์ด
ในชีทเพลงเรามักจะเห็นตัวเลขโรมันแบบนี้ มันเป็นตัวที่แสดงถึงตำแหน่งของคอร์ดภายในคีย์ของเพลงนั้นๆ
.
.
.
7. Clef
Clef เป็นสัญลักษณ์ที่ใช้ในตอนต้นของชีทเพลงทุกแผ่น เป็นการระบุค่าของตัวโน๊ตของบรรทัดห้าเส้น มีโน๊ตเพลงมากมายที่ใช้กัน แต่แค่สองตัวที่มักพบมากที่สุดคือโน๊ตเสียงสูงและเสียงต่ำ โน๊ตเหล่านี้เรียกอีกอย่างว่า G-clef และ F-clef เนื่องจากทั้งคู่จะระบุตำแหน่ง G ในโน๊ตเสียงสูงและ F ในโน๊ตต่ำตามลำดับ ส่วนเพลงประสานเสียงจะใช้ C-clefs ที่แตกต่างกันไปสำหรับเสียงแบบโซปราโน อัลโตเทเนอร์ และบาริโทน เพื่อที่จะระบุตำแหน่งตัว C ที่จะปรากฎบนบรรทัดห้าเส้น
.
.
.
8. Coda
coda เขียนด้วยวงกลมที่มีกากบาทคาดไว้ มันทำหน้าที่เป็นจุดอ้างอิงในดนตรี ตัวอย่างเช่นเมื่อเขียนคำสั่ง “to coda” ผู้เล่นจะต้องเล่นต่อจากจุดที่มีสัญลักษณ์ที่มี coda อยู่บนแผ่นชีท
.
.
.
9. Common Time
Common Time เป็นตัวกำหนดจังหวะของ 4/4  ซึ่งจะเขียนด้วยสัญลักษณ์ C
.
.
.
10. Crescendo
Crescendo บ่งบอกถึงการเพิ่มขึ้นของไดนามิก(ความดัง)ระหว่างเพลง เมื่อสัญลักษณ์นี้ปรากฎขึ้นแปลว่าผู้เล่นควรเพิ่มความดังในการเล่นขึ้น
.
.
.
11. Cut Time
เช่นเดียวกันกับ Common Time มันเป็นตัวกำหนดจังหวะของ 2/2  เขียนด้วยสัญลักษณ์ C โดยมีแถบคาด
.
.
.
12. Da Capo
“Da Capo” เป็นคำสั่งที่ใส่ไว้บนแผ่นชีทเพื่อบอกว่าให้เริ่มเล่นเพลงใหม่ตั้งแต่ต้น โดยปกติถ้าไม่ได้เขียนชื่อแบบเต็มๆ ก็จะใช้ชื่อย่อ D.C. แทน
.
.
.
13. Dal Segno
Capo Dal Segno จะสั่งให้ผู้เล่นเล่นต่อจากสัญลักษณ์นี้เมื่อมันปรากฎบนอยู่ ณ จุดๆ นั้น โดยปกติถ้าไม่ได้เขียนชื่อแบบเต็มๆ ก็จะใช้ชื่อย่อ D.S. แทน
.
.
.
14. Damp
Damp เป็นคำแนะนำ เขียนด้วยสัญลักษณ์วงกลมที่มี X คาด ตัวอย่างเช่น คำแนะนำที่จะบอกให้ผู้เล่น timpani ว่าควรหยุดเล่นในจังหวะนั้นๆ
.
.
.
15. Damp All
เช่นเดียวกับ Damp สัญลักษณ์ Damp All ใช้เพื่อสั่งให้บอกผู้เล่นทุกคน ทุกส่วนของเครื่องดนตรีดังขึ้นในช่วงเวลานั้นๆ ซึ่งเขียนด้วยวงกลมสองวงโดยมีเครื่องหมายกากบาทคาด
.
.
.
16. Decrescendo
สัญลักษณ์สำหรับ decrescendo นั้นตรงข้ามกับ crescendo มันจะคอยบ่งบอกให้ผู้เล่นค่อยๆ ลดไดนามิกลงทีละน้อยในชุดโน้ต
.
.
.
17. Double Flat
สัญลักษณ์ Flat คู่ ใช้เพื่อระบุว่าจะต้องเล่นโน้ตต่ำลง 2 ครึ่งเสียง เขียนโดยใช้สัญลักษณ์ Flat สองสัญลักษณ์ติดกัน
.
.
.
18. Double Sharp
เหมือนกันกับ Double Flat แต่ว่า Double Sharp จะต้องเล่นโน้ตสูงขึ้นไป 2 ครึ่งเสียง
.
.
.
19. Dynamic Notation
จะเป็นตัวที่ระบุไว้ในเพลงด้วยการเขียนตัวอักษร p คือpiano, m คือ mezzo, และ f คือ forte pianoหมายถึงไดนามิกที่เงียบกว่าpiano mezzo และ forte หมายถึงการเล่นด้วยไดนามิกที่ดังกว่า mezzo forte
.
.
.
20. Fermata
Fermata เป็นสัญลักษณ์ทางดนตรีที่ใช้เพื่อระบุว่าควรเล่นโน้ตนั้นค้างไว้จนกว่าจะได้รับคำแนะนำจาก conductor ว่าให้เล่นโน๊ตต่อไปได้
.
.
.
21. Flat
flat note  โน๊ตที่ต้องเล่นให้ต่ำลงมาครึ่งเสียง
.
.
.
22. Fortepiano
Fortepiano จะบอกให้ผู้เล่นเปลี่ยนจากไดนามิกที่ดังไปเป็นไดนามิกที่เงียบทันที
.
.
.
23. G-clef Ottava Alta
ottava alta g-clef จะเป็นตัวที่บอกว่าโน้ตทั้งหมดในบรรทัดห้าเส้นต้องเล่นให้สูงขึ้นไปอีกหนึ่ง octave
.
.
.
24. G-clef Ottava Bassa
ottava bassa g-clef จะเป็นตัวที่บอกว่าโน้ตทั้งหมดในบรรทัดห้าเส้นต้องเล่นให้ลดลงมาอีกหนึ่ง octave
.
.
.
25. Glissando
Glissando เป็นสัญลักษณ์ที่สั่งให้ผู้เล่น slide pitch ขึ้นและลงจากโน้ตหนึ่งไปอีกโน้ตหนึ่ง
.
.
.
26. Grace Note
Grace Note คือโน้ตสบัดสั้น ๆ ที่เล่นอย่างรวดเร็ว
.
.
.
27. Hemiola
Hemiola ในดนตรีจะเป็นตัวกำหนดอัตราส่วนจังหวะเป็น 3: 2 โดยจะเป็นเครื่องหมายปีกกาและเลขสาม มันเป็นการเปลี่ยนจุดเน้นของอัตราจังหวะสาม(3/4)ให้เหมือนอัตราจังหวะสอง (2/4) เพื่อเปลี่ยนความรู้สึกของผู้ฟัง
.
.
.
28. Key Signature
Key Signature เป็นสัญลักษณ์ในดนตรีที่จะเขียนด้วย sharp หรือ flat ที่จุดเริ่มต้นของบรรทัดห้าเส้น จะเป็นตัวบ่งบอกว่าให้เล่นตัวโน้ตสูงขึ้นหรือต่ำลงครึ่งเสียง
.
.
.
29. Marcato Accent
Marcato เป็น Accent ที่จะให้เสียงที่รุนแรงกว่า Accent ปกติเล็กน้อย
.
.
.
30. Multi Rest
Multi Rest เป็นตัวที่บอกว่าผู้เล่นควรพักตามจำนวนบาร์ที่กำหนด

.
.

31. Music End
Music End คือสัญลักษณ์ดนตรีที่จะอยู่ตรงท้ายสุดเพื่อระบุว่าต้องสิ้นสุดการเล่นที่ใด
.
.
.
32. Natural
Natural Note คือโน้ตที่ไม่ใช่ sharp หรือ Flat
.
.
.
33. Note
Note ใช้เพื่อบอกจังหวะและระดับเสียง Note มีหลายประเภทแต่ละประเภทมีความหมายที่แตกต่างของเสียงและชื่อเรียกแตกต่างกันไป
.
.
.
34. Ottava Alta
Ottava alta เป็นตัวที่ระบุว่าโน้ตบนชีทควรเล่นให้สูงกว่าที่เขียนไว้หนึ่ง octave
.
.
.
35. Ottava Bassa
Ottava alta เป็นตัวที่ระบุว่าโน้ตบนชีทควรเล่นให้ต่ำกว่าที่เขียนไว้หนึ่ง octave
.
.
.
36. Percussion Clef
Percussion Clef ใช้เพื่อระบุว่าชีทเพลงนี้เขียนขึ้นมาสำหรับเครื่องดนตรีที่ไม่สามารถเปลี่ยน pitch เสียงได้ และมีเสียงที่ตายตัวที่เฉพาะเจาะจง หรือดนตรีประเภท Percussion(เครื่องเคาะ)นั่งเอง 
.
.
.
37. Repeat
Repeat จะบอกให้ผู้เล่นเล่นซ้ำส่วนใดส่วนหนึ่ง ไม่ว่าจะจากด้านบนหรือเริ่มจากตรงสัญลักษณ์
.
.
.
38. Rest
Rest ใช้เพื่อบอกให้ผู้เล่นควรเงียบ ณ ที่มีสัญลักษณ์ การพักมีหลายประเภทโดยแต่ละประเภทจะมีความยาวของเวลาตามการแบ่งย่อยของส่วนของแต่ละการพัก
.
.
.
39. Segno
Segno เป็นสัญลักษณ์ที่บอกให้ผู้เล่นกลับมาเล่นต่อหลังจากผ่านคำสั่ง dal segno
.
.
.
40. Sforzando
Sforzando จะเรียกเสียงร้องให้เพิ่มและลดลงอย่างรวดเร็วของไดนามิก
.
.
.
41. Sharp
Sharp note โน๊ตที่ต้องเล่นให้สูงขึ้นไปครึ่งเสียง
.
.
.
42. Simile
ในชีทเพลงสัญลักษณ์ Simile จะบ่งบอกว่าผู้เล่นควรเล่นซ้ำสิ่งที่เขียนไว้ในบาร์ก่อนหน้านี้
.
.
.
43. Staccato
เครื่องหมาย staccato บนโน้ตจะบอกว่าผู้เล่นควรเล่นโน้ตให้สั้นลงกว่าโน๊ตปกติ
.
.
.
44. Staff/บรรทัดห้าเส้น
Staff/บรรทัดห้าเส้นในชีทเพลงเป็นเส้นแนวนอนห้าเส้นมีไว้เพื่อเขียนโน้ต มันเป็นโครงสร้างพื้นฐานสำการเขียนดนตรีทั้งหมด
.
.
.
45. Sustain Pedal Engage
Sustain Pedal Engage จะบอกให้ผู้เล่น piano หรือ vibraphone เหยียบแป้นเหยียบแล้วเล่นให้โน้ตดังขึ้นมา
.
.
.
46. Sustain Pedal Release
ต่อจาก Sustain Pedal Engage ตัว Sustain Pedal Release จะบอกให้ผู้เล่นยกเท้าจากแป้นเหยียบเมื่อถึงคำสั่ง
.
.
.
47. Tenuto 
Tenuto  จะบอกให้ผู้เล่นยังคงรักษาค่าของโน้ตให้สูงสุดไว้  และควรเว้นวรรคระยะให้น้อยที่สุด
.
.
.
48. Time Signature
Time Signature คือสัญลักษณ์ตัวเลขที่เรียงซ้อนกัน โดยจะอยู่ที่จุดเริ่มต้นของเพลง มันจะเป็นตัวกำหนดการนับของเพลงในหนึ่งบาร์
.
.
.
49. Tremolo
เครื่องหมาย Tremolo จะบอกว่าผู้เล่นควรเล่นโน้ตในลักษณะซ้ำ ๆ แบบเร็วๆ เหมือนเป็นการสร้างลูกคอให้กับโน๊ต
.
.
.
50. Volta Brackets
Volta Bracket จะบอกให้ผู้เล่นเล่นส่วนจบแบบอื่นหลังจากเล่นซ้ำแล้ว